تاثیر قهوه بر روی متابولیسم بدن

 

 

مقدمه :
میوه جادویی، پیچیده ترین میوه جهان ، طلای قهوه ای و…
عناوین زیبایی هستند که برای قهوه استفاده می شوند اما هیچکدام از آن ها نمی توانند لذت چشیدن و بوییدن آن را توصیف کنند ؛ اکنون که قهوه باعث شده است برای دقایقی ارتباطی میان ما شکل بگیرد قرار است در این مقاله جدا از لذت این میوه غیر قابل توصیف درباره یکی از ویژگی های مهم این میوه صحبت کنیم ؛ تاثیر قهوه بر روی متابولیسم اما قبل از آن لازم است شناخت ابتدایی از متابولیسم بدن داشته باشیم

متابولیسم بدن چیست ؟
متابولیسم عبارتی است که برای توضیح تمام واکنش های شیمیایی دخیل در حفظ وضعیت زندگی سلول ها و ارگانیزم استفاده می شود. – متابولیسم را می توان به دو گروه تقسیم کرد:
کاتابولیسم – تجزیه مولکول ها برای بدست آوردن انرژی
آنابولیسم – سنتز تمام ترکیبات مورد نیاز سلول ها
متابولیسم ارتباط نزدیکی با تغذیه و در دسترس بودن مواد مغذی دارد. بیو انرژی الکتریکی مسیرهای بیوشیمیایی یا متابولیکی که در آن سلول در نهایت انرژی به دست می آورد را توصیف می کند. دریافت انرژی برای متابولیسم ضروری است. تغذیه و انرژی کلید متابولیسم است. مسیرهای متابولیسم تکیه بر مواد مغذی دارد که برای تولید انرژی تجزیه می شوند. این انرژی به نوبه خود توسط بدن برای تولید پروتئین های جدید، اسیدهای نوکلئیک و غیره مورد نیاز است. مواد مغذی ضروری، انرژی و مواد شیمیایی ضروری که بدن خود نمی تواند سنتز کند را تامین می کنند.
*اکنون که با متابولیسم بدن آشنا شدیم راحت تر میتوان درباره تاثیر قهوه بر روی آن صحبت کرد.

 

تاثیر قهوه بر روی متابولیسم بدن :
بسیاری از مواد فعال بیولوژیکی که در دانه‌های قهوه یافت می‌شوند در نوشیدنی قهوه نیز وجود دارند که برخی از آنها روی متابولیسم بدن تاثیر می‌گذارند:
کافئین: از اصلی‌ترین مواد محرک موجود در قهوه است.
تئوبرومین: ماده محرک اصلی در ترکیبات کاکائو است که در مقدار کمتر در ترکیبات قهوه نیز یافت می‌شود.
تئوفیلین: ماده محرک دیگری است که در ترکیبات قهوه و کاکائو یافت می‌شود. این ماده در درمان بیماری آسم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اسید کلروژنیک: یکی از اصلی‌ترین مواد فعال بیولوژیکی در ترکیبات قهوه است که باعث جذب آرام کربوهیدرات‌ها می‌شود.
از میان موادی که در بالا به آنها اشاره شد، کافئین مهم‌ترین ترکیب است که به‌دلیل اهمیت بالای آن، به‌طور کامل مورد مطالعه قرار گرفته است ؛ کافئین به‌واسطه مسدود کردن یک رشته انتقال‌دهنده عصبی به نام آدنوزین (adenosine) کار می‌کند. با مسدود شدن آدنوزین، کافئین سبب می‌شود که نورون‌ها تحت تاثیر قرار گرفته و رشته‌های انتقال دهنده عصبی مانند دوپامین و نوراپی‌ نفرین (norepinephrine) منتشر شوند؛ درنتیجه سبب می‌شود که فرد احساس کند انرژی بیشتری پیدا کرده و هوشیارتر شده است.
به این ترتیب قهوه کمک می‌کند که فرد با وجود خستگی، باز هم احساس سرحال بودن کند. در واقع قهوه عملکرد و کارایی فیزیکی فرد را حدود 11 تا 12 درصد افزایش می‌دهد.

*اکنون وقت پاسخ دادن به یکی از رایج ترین سوال ها درباره قهوه است یعنی تاثیر قهوه بر روی کاهش وزن ؛ اما قبل از آن بهتر است ارتباط میان وزن بدن و متابولیسم را بدانیم .
رابطه‌ی وزن بدن با متابولیسم چیست
وزن بدن نتیجه‌ی تفاضل فرایند کاتابولیسم از آنابولیسم است. میزان انرژی آزاد شده در بدن منهای میزان انرژی‌ای که بدن مورد استفاده قرار می‌دهد. انرژی اضافی در بافت‌های چربی یا گلیکوژن در عضلات و کبد ذخیره می‌شود. گلیکوژن منبع اصلی گلوکز در بدن است. یک گرم چربی ۹ کالری انرژی تولید می‌کند. در مقابل یک گرم کربوهیدرات یا یک گرم پروتئین تنها ۴ کالری انرژی تولید می‌کند.
قهوه وکافئین می‌تواند میزان سوخت‌وساز را افزایش بدهد
هرچه میزان سوخت‌وساز بدن در حالت استراحت (RMR) بیشتر باشد، راحت‌تر می‌توانید وزن کم کنید و بدون افزایش وزن، بیشتر غذا بخورید. براساس مطالعات کافئین می‌تواند نرخ سوخت‌وساز بدن در حالت استراحت را ۳ تا ۱۱ درصد افزایش بدهد. مقادیر بالاتر کافئین، تأثیر بیشتری دارد.
بیشتر این افزایش در سوخت‌وساز، ناشی از افزایش چربی سوزی است. متأسفانه این تأثیرات در افراد چاق شدت کمتری دارد. براساس یک مطالعه کافئین میزان چربی‌سوزی را در افراد لاغر ۲۹ درصد افزایش داد، درحالی‌که این مقدار برای افراد چاق تنها ۱۰ درصد بود. همچنین این تأثیر کافئین، با افزایش سن کاهش می‌یابد و در افراد جوان شدیدتر است.
مصرف قهوه و کاهش وزن در طولانی مدت
قابل ذکر است که بدن افراد در طول زمان نسبت به تاثیرات مصرف کافئین، مقاوم می‌شود. در یک مدت زمان کوتاه، مصرف کافئین نرخ سوخت‎‌وساز بدن و چربی‌سوزی را افزایش می‌دهد اما پس از مدتی بدن فرد در برابر تاثیرات مصرف کافئین، مقاوم می‌شود و دیگر مصرف آن، کمکی به چربی‌سوزی نخواهد کرد.

با تشکر از آقای سامین رهنورد و امیر سهیل درویش

منابع:
Healthline.com
ghafaridiet.com
medicalnewstoday.com
امیر سهیل درویش